Μερικές φορές απαιτούνται χρόνια για να συνειδητοποιήσει κάνεις ότι δεν είναι ευτυχισμένος. Δυστυχώς, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να διανύσουν ολόκληρη τη ζωή τους, χωρίς να αντιληφθούν ότι μέρα με τη μέρα γίνονται όλο και πιο δυσαρεστημένοι και απογοητευμένοι. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους αυτή η τοξικότητα μπορεί να μας επηρεάσει – δουλειά, φιλίες, σχέσεις είναι τρεις από τους πιο κοινούς τομείς- μόλις όμως αυτός ο δυστυχισμένος άνθρωπος συνειδητοποιήσει την κατάσταση του και αναγνωρίσει τις δυνατότητές του, ανοίγεται ο δρόμος για ένα εκπληκτικό νέο ξεκίνημα.
Ακολουθούν 5 προειδοποιητικά σημάδια που υποδηλώνουν ότι η ζωή σας χρειάζεται ριζική αλλαγή. 1. Νιώθετε Διαρκώς Κουρασμένοι και σας Λείπει το Κίνητρο Πολύ συχνά αποδεχόμαστε την «αναπόφευκτη» ρουτίνα και αλλοτρίωση, όπου κάθε μέρα που περνά μοιάζει βαρετή και ανούσια. Πολλοί άνθρωποι έχουν συμβιβαστεί με αυτή την κατάσταση και η ιδέα της αλλαγής τους φαίνεται αδιανόητη. Ακόμα και άτομα τα οποία βρίσκονται σε υψηλές θέσεις και έχουν δουλειές που τους καλύπτουν και τους γεμίζουν μπορεί να αισθανθούν έτσι σε κάποια περίοδο της ζωής τους, είναι πιο κοινό από ότι φαντάζεστε. Η διαδικασία της αποδοχής και της αναγνώρισης ότι έχετε βαρεθεί τη ρουτίνα είναι ένα βήμα αλλά η πραγματική λύση στο πρόβλημα είναι να βρείτε αυτό που θέλετε να κάνετε και να κυνηγήσετε τα όνειρά σας. Η ζωή είναι η δική σας ιστορία και μόνο εσείς μπορείτε να τη γράψετε. Οπότε, αν είστε δυσαρεστημένοι με αυτό που κάνετε – γιατί να μην κάνετε το μεγάλο βήμα και παίρνοντας τον έλεγχο της; 2. Νιώθετε Εγκλωβισμένοι Συχνά αυτό είναι που παρεμποδίζει τους ανθρώπους να περάσουν στο επόμενο στάδιο. Μπορεί να αισθάνεστε ότι έχετε περάσει τόσο πολύ χρόνο μέσα σε αυτόν τον κύκλο, που η ιδέα του να βγείτε έξω από αυτόν μοιάζει με απίθανο όνειρο. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό οφείλεται σε κοινωνικά πρότυπα. Υπάρχει η πεποίθηση ότι πρέπει να ακολουθήσετε ένα συγκεκριμένο μοτίβο ζωής (πανεπιστήμιο, καριέρα, οικογένεια, σύνταξη) και ότι αν πάρετε έναν διαφορετικό δρόμο θα θεωρηθείτε περίεργοι από τους υπόλοιπους. Όμως, το τι θα πιστέψουν οι άλλοι για εσάς είναι δικό τους θέμα και αυτοί που θα αντιδράσουν στην επιθυμίας σας να ελευθερωθείτε είναι τοξικοί για την ευτυχία σας. Πολλοί άνθρωποι είναι πιο χαρούμενοι όταν ξεκινούν να κάνουν μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, που μειώνουν την αλληλεπίδραση τους με αρνητικές καταστάσεις και τους παρέχουν θετική ενέργεια που τους κινητοποιεί. Η ζωή θα έπρεπε να είναι γεμάτη ενδιαφέρον, όχι μια μονότονη ευθεία. 3. Άγχος Δεν είναι τυχαίο πως όλο και περισσότεροι αναφέρουν στο γιατρό τους πως αισθάνονται να τους κυριεύει το άγχος. Η δυστυχία σε έναν τρόπο ζωής τρέφει μια επίμονη και εξαιρετικά τοξική μορφή αμφιβολίας για το άτομο καθώς και έλλειψη αυτοεκτίμησης που εκδηλώνεται συνήθως με το άγχος. Πολύ συχνά αποδίδουμε το άγχος μας στην κατάθλιψη, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι ότι δεν ζείτε τη ζωής σας όπως θα θέλατε. Το άγχος μπορεί να γίνει μια σοβαρή κατάσταση, η οποία θα υποχωρήσει μόνο αν αντιμετωπίσετε τα αίτια. Σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι νιώθουν άγχος όταν κάνουν αλλαγές στη ζωή τους επειδή ζουν μια διαφορετική κατάσταση από αυτήν που έχουν συνηθίσει και αυτή η «κακιά φωνή» στο πίσω μέρος του μυαλού τους, τους λέει πως είναι καταδικασμένοι στην αποτυχία. Αυτή η «κακιά φωνή» μπορεί να ελεγχθεί από κάποιον όταν μάθει πως να ελέγχει τον εαυτό του ψυχικά και σωματικά. Κάποιοι μπορούν να το καταφέρουν τρέχοντας σε μαραθώνα ενώ άλλους μπορεί να τους βοηθήσει ο διαλογισμός. Συνήθως το καλύτερο είναι να συνδυάζεις την άσκηση με διαλογισμό και οτιδήποτε μη τοξικό σε κάνει να αισθάνεσαι όμορφα. 4. Επίμονη Ανασφάλεια Η ρίζα της ανασφάλεια συνήθως κρύβεται στο ότι δεν είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Οι συναισθηματικές μας ανάγκες και επιθυμίες αλλάζουν συνεχώς και για παράδειγμα είναι εύκολο να εγκλωβιστούμε σε μια σχέση που δεν μπορεί να ικανοποιήσει τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας καθώς αλλάζουν. Ακολουθώντας το ρεύμα ή αγνοώντας αυτά που πραγματικά επιθυμούμε απορρίπτουμε τον εαυτό μας και μειώνουμε την αυτοεκτίμησή μας. Στην πορεία αυτό θα προκαλέσει ανασφάλεια, γιατί ουσιαστικά πιέζουμε τον εαυτό μας να παίξει έναν ρόλο που δεν του ταιριάζει και δεν αντιπροσωπεύει τον πραγματικό μας εαυτό. Η ανασφάλεια μπορεί να ξεπεραστεί, αν είμαστε ειλικρινείς και επίμονοι σε αυτά που θέλουμε από τη ζωή και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρώτο βήμα στην πορεία της υλοποίησης αυτών των φιλοδοξιών. 5. Έχετε αυτή τη περίεργη αίσθηση στο στομάχι σας Πόσες φορές έχετε νιώσει βαθιά μέσα σας ότι κάτι δεν είναι σωστό; Πόσες φορές έχετε ενεργήσει με βάση το ένστικτο σας ακόμα και αν αυτό είναι αντίθετο με τις υποκειμενικές ορθολογικές αναλύσεις της κατάστασης; Οι περισσότεροι θα απαντήσουν ότι το κάνουν σπάνια. Αν έχετε ένα προαίσθημα για κάτι ή αν κάτι σας κάνει να αισθάνεστε αρνητικά, μην το παραβλέψετε. Προσπαθήστε να αξιολογήσετε την κατάσταση και να ανακαλύψετε ακριβώς που έγκειτε το πρόβλημα. Πάρτε τον χρόνο σας, σκεφτείτε πράγματα για τον εαυτό σας και για τον κόσμο γύρω σας μέχρι να καταλήξετε σε αυτά που σας κάνουν να αισθάνεστε χαρούμενοι. Κάντε μια λίστα αν χρειαστεί, είναι ένα χρήσιμο σημείο αναφοράς έτσι ώστε όταν αρχίσετε να κάνετε αλλαγές στη ζωή σας μπορείτε να παρατηρείτε την πρόοδο που έχετε κάνει. Ξεκινήστε σιγά-σιγά και συνηθίστε το συναίσθημα του να κάνετε βήματα για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σας. Θα λάβετε ικανοποίηση από τη διαδικασία των μικρών ευχάριστων αλλαγών και θα σας εκπλήξει το πόσο όμορφα θα νιώσετε με κάθε αλλαγή που θα γίνεται. Ακούστε τον εαυτό σας και εκτιμήστε αυτά που σας λέει. Αυτή η φωνή της θετικής αλλαγής κρύβεται μέσα μας.
0 Comments
Θυμήσου..οτι η πραγματική ομορφιά βρίσκεται μέσα μας..
Στις όμορφες σκέψεις που συντηρούμε,στα φιλιά που κρύβουμε στο τσεπάκι της ψυχής μας,στα μισοτελειωμένα δειλινά-αυτά που αφουγκράζονται τους όρκους αγάπης που δίνεις-στα φλογερά μεσημέρια του Ιούλη,στα δάκρυα χαράς που χαιδεύουν τα μάγουλα σου και σε όλα εκείνα τα μικρά μουτζουρωμένα τετράδια που έχεις σαν φυλαχτό κάτω από το μαξιλάρι σου.. Η πραγματική ομορφιά είναι εκείνη της ψυχής.Που δεν φοβάται κανένα καθρέφτη.Δεν έχει ανάγκη την επιβεβαίωση των άλλων.Μα έχει ανάγκη το νερό της αγάπης.Για να θεριέψει.Να γίνει μεγάλη και τρανή.Να απλώσει τις ρίζες της παντού στον κόσμο.Και να σκορπίζει το μεθυσμένο άρωμα της... Για πάντα.. Θυμήσου..η πραγματική ομορφιά βρίσκεται μέσα σε δυο μάτια.Κόβει βόλτες και περιμένει το σύνθημα.Για να ανοίξει τα πελώρια φτερά της και να πετάξει.Να κάνει εναν κύκλο και να κουρνιάσει στο βάθος της καρδιάς σου.Και να φτιάξει εκεί τη φωλιά της. Για πάντα. Η πραγματική ομορφιά,δεν έχει ανάγκη τα τιαξίδια για να λάμψει.Δεν χρειάζεται κανένα κοκκινάδι.Τίποτα ψεύτικο δεν μπορεί να σταθεί επάνω της. Μα έχει ανάγκη το πάθος.Τα χρώματα που θα γεμίσουν τον καμβά της.Λάμψη που σε τυφλώνει.Ήλιους ζεστούς που σε παίρνουν αγκαλιά.Και τα ξεχνάς όλα.Και χαμόγελα.Πολλά.Πλατιά.Αθώα..Που μαζεύονται ένα σωρό και γίνονται γέλια. Τραγουδιστά Παιδικά.Αμέτρητα Που χοροπηδούν άτσαλα εδώ και εκεί..Και εσυ δεν έχεις άλλη επιλογή Παρά να τρέξεις ξοπίσω τους.. Σαν μικρό παιδί.. Και αν ποτέ στο δρόμο σου βρεις ψυχές κατσούφικες, άσχημες.. θυμήσου να τους χαρίσεις ενα πλατύ χαμόγελο. Να τους το φορέσεις. Και να το στερεώσεις με την αγάπη συνεργό. Και τότε θα δεις....την πραγματική ομορφιά, να υποκλίνεται μπροστά σου...!!!!! Είμαστε μια ψυχή σε ένα σώμα και όχι ένα σώμα με μια ψυχή. Η ψυχή μας προσπαθεί να μάθει ό, τι πιο σημαντικό στη διάρκεια αυτής της πεπερασμένης ζωής. Τα παρακάτω διδάγματα είναι ένα μέρος όλων αυτών των σημαντικών βιωμάτων που το εσωτερικό μας πνεύμα ελπίζει να μάθει.
1. Να Δείχνεις Συμπόνια Το να αποδέχεστε τους ανθρώπους χωρίς να τους κρίνετε για τις επιλογές τους, είναι ένα δώρο που μπορείτε να κάνετε στον εαυτό σας και τους άλλους. Έχοντας την ικανότητα να αγαπάτε και να καταλαβαίνετε τους άλλους για αυτό που είναι και για όσα όμορφα γνωρίσματα έχουν, δείχνει πως πραγματικά τους σέβεστε ως άτομα. Δείξετε συμπόνια σε όσους συναντάτε στο δρόμο καθημερινά. Μοιραστείτε μαζί τους ένα απλό χαμόγελο και αυτό ίσως είναι αρκετό για να φωτίσει την ημέρα τους. 2. Να Είσαι Φιλομαθής Να έχετε περιέργεια να μάθετε περισσότερα για τον Κόσμο, όχι απλά κάνοντας ερωτήσεις, αλλά παρατηρώντας το περιβάλλον στο οποίο ζειτε και μαθαίνοντας περισσότερα γι’ αυτό. Οι άνθρωποι που είναι πάντα περίεργοι και αισθάνονται καλά να ρωτάνε πράγματα, είναι συχνά πολύ ευτυχείς και επιτυχημένοι. Οι φιλομαθείς συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν πολλά να μάθουν για αυτόν τον τεράστιο πλανήτη, τους ωκεανούς μας, και τον ουρανό μας. Μαθαίνουν παράλληλα περισσότερα για τη ζωή μέσα από την εξερεύνηση. 3. Να Έχεις Αισιοδοξία Το να είστε Αισιόδοξοι δεν σημαίνει απλά και μόνο να χαμογελάτε και να περνάτε ευχάριστα στη ζωή σας. Οι αισιόδοξοι άνθρωποι απολαμβάνουν τη θετική πλευρά της ζωής και ποτέ δεν αγκιστρώνονται στην αρνητική. Είναι πιο ευπροσάρμοστοι, και συχνά αναρρώνουν πιο γρήγορα από ασθένειες και από άλλες αναποδιές, λόγω της ισχυρής θετικής σκέψη τους. Υπάρχουν πολλές μελέτες που επικυρώνουν τα παραπάνω και πολλά άτομα με δυνατή προσωπικότητα ανένηψαν γρήγορα από απειλητικές για τη ζωή τους ασθένειες και τραυματισμούς. Αν η αισιοδοξία μπορεί να βοηθήσει να θεραπευτεί το σώμα, φανταστείτε τι μπορεί να κάνει για το πνεύμα. 4. Να Έχεις Αυτεπίγνωση Το να έχετε επίγνωση σημαίνει να επικεντρώνεστε στο παρόν. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει σε αυτόν τον πολυάσχολο κόσμο. Όταν το χάος του έξω κόσμου αρχίζει να εισβάλλει στις δραστηριότητες που έχετε σήμερα, είναι συχνά δύσκολο να επικεντρωθείτε στην παρούσα στιγμή. Βρείτε χρόνο και δείξτε την αγάπη και την καλοσύνη σας στους συνανθρώπους σας, θα κατανοήσετε ότι η διάσταση αυτή υπερβαίνει τον εαυτό σας. 5. Να Έχεις Αυτοπεποίθηση Η αυτοπεποίθηση είναι η ικανότητα να γνωρίζετε τον εαυτό σας και τις προτεραιότητές σας στη ζωή. Είναι επίσης ο παράγοντας εκείνος που σας ωθεί να συμβάλλετε στην ευημερία της κοινωνίας σας, που έρχεται παράλληλα με την υλοποίηση των στόχων που φέρνετε σε πέρας. Το να έχετε αυτοπεποίθηση δεν σημαίνει πως είστε αλαζόνες. Η αλαζονεία εκδηλώνεται από κάποιον που έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και δεν έχει καμία ιδέα για το ποιος είναι και για το που πάει. Οι σίγουροι άνθρωποι απολαμβάνουν τη ζωή, επειδή τη δημιουργούν μέσα από σχέσεις αγάπης και αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους που επικοινωνούν καθημερινά. Μοιραστείτε τους στόχους και τις ιδέες σας με εκείνους που νοιάζονται να τους ακούσουν και θέλουν να πετύχετε. Να είστε περήφανοι για αυτό που κάνετε. 6. Αγάπησε τη Ζωή Μόλις αποκτήσετε την αυτοπεποίθηση που σας έλειπε, θα βρείτε τον εαυτό σας εντελώς ενθουσιασμένο με μια καινούργια αίσθηση ζωντάνιας. Ο ενθουσιασμός μπορεί να είναι μεταδοτικός. Επεκτείνετε την ευτυχία σας, τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική σας ζωή. Η ζωή είναι πολύ πιο ευχάριστη, όταν συναναστρεφόμαστε με όσους είναι παθιασμένοι και ενθουσιώδεις με τα χόμπι, την οικογένεια ή την εργασία τους. 7. Ανακάλυψε τον Σκοπό της Ζωής Σου Κάθε ζωντανό ον σε αυτόν τον πλανήτη έχει έναν σκοπό. Το να είστε δραστήριοι και να συναναστρέφεστε με άλλους ανθρώπους μπορεί να είναι ο σκοπός που σας γεμίζει ώστε να ζείτε μια ευτυχισμένη ζωή. Όταν κάνετε πράγματα με έναν σκοπό στο μυαλό, και πετυχαίνετε πάνω σε αυτά, τότε ζείτε όπως θέλατε και ανακαλύπτετε την αλήθεια για το ποιος πραγματικά είστε. Αυτή είναι η πραγματική ιδιότητα του ανθρώπου. 8. Εφοδιάσου Με Τη Δική Σου Ενέργεια Για να κάνετε όλα αυτά που σας προτείνουμε θα πρέπει να έχετε αρκετή ενέργεια για να προχωρήσετε στη ζωή σας. Όταν αξιοποιήσετε την ενέργεια μέσα σας, τότε θα έχετε ένα ισχυρό μυαλό και σώμα. Φροντίστε το σώμα με τη σωστή διατροφή, και σιγουρευτείτε πως κοιμάστε αρκετές ώρες για να το αναζωογονήσετε. 9. Υπερνίκησε τους φόβους σου Ο φόβος δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα δέος μπροστά στο άγνωστο. Οι άνθρωποι βιώνουν παντού το φόβο. Ο φόβος είναι ένα απαραίτητο συναίσθημα που μας δίνει το αντανακλαστικό να παλέψουμε ή να υποχωρήσουμε ώστε να επιβιώσουμε. Ο ίδιος ο φόβος δεν είναι το πρόβλημα, το πρόβλημα αρχίζει όταν δεν αντιμετωπίζεις τις φοβίες σου και τις αφήνεις να γίνονται μέρος της ζωής σου. Ζώντας με φόβο, σας αποτρέπει από το να προχωρήσετε στη ζωή και να πετύχετε τους στόχους σας. 10. Τιθασεύστε τη Θέλησή Σας Η ισχυρή θέληση μας βοηθά να αντιστεκόμαστε στους πειρασμούς και να γινόμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι. Φανταστείτε τη δύναμη της θέλησης, ως ένα μυ. Οι μύες πρέπει να γυμναστούν για να γίνουν ισχυρότεροι και να αποκτήσουμε μεγαλύτερη δύναμη και όταν δεν τους εξασκούμε γινόμαστε αδύναμοι, ενώ όταν το παρακάνουμε τραυματιζόμαστε. Για να αποφύγουμε τις υπερβολές που μας οδηγεί η ισχυρή μας θέληση, χρειάζεται να κάνουμε αλλαγές στη ζωή μας με μικρά βήματα. Αρκετές αλλαγές για να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, αλλά όχι πάρα πολλές ώστε να μας κατακλύσουν και να μας κάνουν να παραιτηθούμε. 11. Να είσαι ευγνώμων Είναι δύσκολο να αισθάνεστε ευγνώμονες όταν η ζωή σας βάζει εμπόδια στο δρόμο σας. Είναι φυσιολογικό να νιώθετε έτσι. Απ’ την άλλη, όταν είμαστε ευγνώμονες για όσα έχουμε, μας βοηθά να μένουμε συγκεντρωμένοι και προετοιμασμένοι να υποδεχόμαστε κατάλληλα οτιδήποτε άλλο έρχεται το δρόμο μας. Ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές της ζωής, ψάξτε γύρω σας για κάτι θετικό που μπορείτε να αισθάνεστε ευγνωμοσύνη που υπάρχει κοντά σας. Όταν εκφράζετε αυτή την ευγνωμοσύνη, ανοίγετε το μυαλό σας και αλλάζετε την αντίληψη που έχετε για τη ζωή. Η έκφραση της ευγνωμοσύνης είναι το καλύτερο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης. Ως συνήθως, οι μεγαλύτεροι εχθροί του εαυτού μας είμαστε εμείς οι ίδιοι. Οι ίδιοι σαμποτάρουμε διαρκώς
τον εαυτό μας, οι ίδιοι τον υποβαθμίζουμε και τελικά οι ίδιοι τον οδηγούμε σε παράλυση και αδράνεια. Δεν αμφιβάλλω ότι και οι εξωτερικές επιρροές κάνουν κι αυτές τη δουλειά τους, αλλά μην ξεχνάς ότι είναι στο δικό σου χέρι μέχρι που θα τις επιτρέψεις να σε αγγίζουν. Ακολουθούν λοιπόν 4 κοινές λέξεις τις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συνέχεια. Είτε συνειδητά, είτε ασυνείδητα, αυτές οι λέξεις κλειδιά στέλνουν συγκεκριμένα, ανεπιθύμητα μηνύματα στο υποσυνείδητό σου. ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ Υπάρχουν πράγματα που μπορείς να κάνεις και πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις. Όταν πραγματικά πιστεύεις ότι κάτι δεν το μπορείς, δηλαδή δεν έχεις την ικανότητα ή την δυνατότητα να το κάνεις, τότε καλώς κάνεις και λες «δεν μπορώ». Το να χρησιμοποιείς όμως τη φράση «δεν μπορώ» για να μην πεις «δεν θέλω» είναι ένα μεγάλο λάθος. Οι άνθρωποι, από υποτιθέμενη ευγένεια, δεν λένε πια «δεν θέλω να έρθω» ή «δεν θέλω να το κάνω» αλλά λένε διαρκώς δεν μπορώ το ένα και δεν μπορώ το άλλο. Κάθε φορά που λες λοιπόν για παράδειγμα οτι δεν μπορείς να παρευρεθείς κάπου, δηλώνεις στο υποσυνείδητό σου ότι έχεις κάποια ανικανότητα η οποία σε εμποδίζει από το να πας. Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Φυσικά και μπορείς να πας! Απλώς επιλέγεις για τον οποιονδήποτε λόγο να μην πας, είτε γιατί προτιμάς να κάνεις κάτι άλλο, είτε γιατί απλά βαριέσαι. Γιατί λοιπόν να κάνεις μια ψευδή δήλωση; Σιγά – σιγά, καθώς θα επαναλαμβάνεις τη φράση δεν μπορώ κάθε φορά που θα χρειάζεται να πας σε κάποιο μέρος, το σώμα σου θα ανταποκριθεί και θα αρχίσει να εμφανίζει πόνους ή διάφορα άλλα προβλήματα τα οποία θα σε κάνουν πραγματικά να μην μπορείς να πας εκεί ή οπουδήποτε αλλού. Είναι πολύ καλύτερο να μιλήσεις κυριολεκτικά. Και είμαι σίγουρος ότι θα το έκανες αν συνειδητοποιούσες ότι κάθε λέξη γίνεται αντιληπτή από το υποσυνείδητό σου το οποίο θέτει σε λειτουργία περίπλοκους μηχανισμούς για να υλοποιήσει την πραγματικότητα που του θέτεις. ΠΡΕΠΕΙ Χρόνια τώρα, οι πάντες μιλούν για την ανάγκη να μην χρησιμοποιούμε το «πρέπει» στη ζωή μας. Δεν «πρέπει» τίποτα! Κανείς δεν σε υποχρεώνει να κάνεις τίποτα. Εσύ είσαι ο μόνος που υποχρεώνει τον εαυτό του να ανταπεξέρχεται στις απαιτήσεις των άλλων ή της ζωής. Άρα… και πάλι μιλάμε για επιλογή! Επιλογή είναι να αναλάβεις μια ευθύνη, επιλογή είναι και το να την φέρεις εις πέρας. Η λέξη «πρέπει» έχει μια παρόμοια παρενέργεια στο σώμα όπως και το «δεν μπορώ». Το σώμα αντιλαμβάνεται ότι υποχρεώνεσαι να κάνεις κάτι που δεν θέλεις και εάν αυτό συνεχιστεί για ένα μεγάλο διάστημα, τότε θα αντιδράσει απέναντι στον καταναγκασμό στον οποίο φαίνεται να υπόκεισαι με σκοπό να σε ελευθερώσει. ΝΑΙ Αυτή η τόσο δα μικρή λέξη, δημιουργεί τρομερά μεγάλα προβλήματα. Μία από τις πιο φοβερές ταμπέλες που καλείται να ξεριζώσει από μέσα του ο σύγχρονος, μέσος, δυτικός άνθρωπος, είναι αυτή του καλού παιδιού. Και φυσικά για να είσαι καλό παιδί… θα πρέπει να πεις «ΝΑΙ» σε όλα και σε όλους. Δεν πρέπει να χαλάσεις το χατίρι κανενός και, προς θεού, δεν πρέπει ποτέ να στεναχωρήσεις κανέναν, αλλιώς τόσα χρόνια προσπάθειας θα καταρρεύσουν! Ένα βλέμμα απογοήτευσης, μια ειρωνία… αρκεί για να σου πει ότι «δεν προσπαθείς αρκετά». Μάθε όμως ότι στην πραγματικότητα, για κάθε «Ναι» που λες ενώ δεν το εννοείς και το κάνεις απλά γιατί δεν μπορείς να πεις όχι πλησιάζεις ένα βήμα πιο κοντά στο θάνατο. Διότι ως γνωστόν… τα καλά παιδιά πεθαίνουν νωρίς! Δοκίμασε να κάνεις κάτι άλλο… δοκίμασε για αλλαγή να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι είσαι καλός άνθρωπος υλοποιώντας τις επιθυμίες του. Όταν δεν θέλεις, πες «ΌΧΙ» Δεν φαντάζεσαι από πόσα προβλήματα υγείας θα γλιτώσεις. ΑΝ «Αν ήμουν πλούσιος θα έκανα φιλανθρωπίες», αν «είχα πάρει μια άλλη απόφαση, τώρα θα ήμουν καλύτερα», αν – αν – αν – αν. Κάθε φορά που χρησιμοποιείς τη λέξη αν στο παρελθόν δημιουργείς αρνητικές δηλώσεις στο παρόν. Όταν λες για παράδειγμα την κλασσική ατάκα «αν κέρδιζα το τζόκερ θα βοηθούσα πολύ κόσμο» αυτομάτως δηλώνεις ότι τώρα δεν θα το κάνεις διότι δεν έχεις κερδίσει το τζόκερ. Κι αυτό φυσικά είναι ένα μεγάλο ψέμα. Εάν θέλεις μπορείς τώρα, αυτή τη στιγμή να βοηθήσεις όσο κόσμο θέλεις. Για την ακρίβεια οι «φιλάνθρωποι του αν» δεν είναι ποτέ φιλάνθρωποι, ακόμα κι αν… (κερδίσουν το τζόκερ) Εάν δεν το κάνεις τώρα, δεν θα το κάνεις ποτέ! Πέρα απ΄ αυτά όμως που αφορούν τους άλλους, το ίδιο ισχύει και για σένα. Όταν λες για παράδειγμα «Αν είχα λεφτά θα πήγαινα ένα ταξίδι» στην πραγματικότητα λες ότι δεν πρόκειται να το κάνεις. Ακόμα χειρότερο όμως είναι όταν χρησιμοποιούμε το «Αν» όταν μετανιώνουμε για πράγματα του παρελθόντος «Αν είχα κάνει αυτό, σήμερα δεν θα μου συνέβαινε αυτό» ή αντίθετα «Αν δεν είχα πει αυτό, δεν θα γινόταν το άλλο» Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δηλώνουμε στον εαυτό μας ότι έχει αποτύχει και του ασκούμε μια σφοδρή κριτική. Φυσικά πρέπει να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος για να μην τα ξανακάνουμε, αλλά δεν έχει κανένα νόημα να σκέφτεσαι διαρκώς πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα εάν είχες χειριστεί την κατάσταση διαφορετικά. Ούτως η άλλως, κι αυτό μια υπόθεση είναι. Αυτό όμως που έχει σημασία είναι ότι ό,τι έγινε – έγινε και δεν αλλάζει πια. Αποκόμισε τα μαθήματα και κοίταξε πως στο παρόν σου θα χτίσεις το μέλλον που επιθυμείς. Κάθε φορά που λες «Αν» αποδυναμώνεις τον εαυτό σου, εξαντλείς τη ζωτική σου ενέργεια και οδηγείσαι σε αδράνεια… Όλο το μυστικό είναι να γίνεις όσο το δυνατόν πιο συνειδητός. Να κάνεις τα πάντα με επίγνωση. Σκέψου το… Εάν στην παραπάνω φράση είπες «Ναι, αλλά…» τότε συνειδητοποίησε ότι εσύ δεν επιτρέπεις στον εαυτό σου να ζει με επίγνωση γιατί του λες διαρκώς πόσο δύσκολο είναι να το κάνει. Γίνε κύριος του εαυτού σου. Κάνε ό,τι κάνεις, αλλά με επίγνωση. Συχνά πολλοί δίνουμε έμφαση στους άλλους και στα δικά τους ‘θέλω’ παραμελώντας τελικά τα δικά μας όνειρα. Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αισθανόμαστε καλύτερα με τον εαυτό μας είναι να παρατηρήσουμε τις αυτόματες νοητικές και συναισθηματικές συνήθειες που δεν μας εξυπηρετούν αλλά αντίθετα μας παγιδεύουν. Με συνειδητή επίγνωση και καθημερινή επικέντρωση στην αλλαγή αυτών των συνηθειών, μπορούμε να οικοδομήσουμε νέα, θετικά συναισθηματικά μονοπάτια για τον εγκέφαλό μας.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χαρακτηρίζεται από «νευροπλαστικότητα», πράγμα που σημαίνει ότι η εφαρμογή νέων τρόπων σκέψης και συμπεριφοράς μπορούν να αλλάξουν πραγματικά τους νευρώνες του και τις μεταξύ τους συνδέσεις. Έτσι τελικά έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε πιο ευέλικτοι γνωστικά και να θέσουμε πιο υγιή όρια, ώστε και εγκεφαλικά να στοχεύουμε στην ευτυχία και επιτυχία. Παρακάτω προτείνονται τρόποι για να ξεπεράσουμε 6 σημαντικά εμπόδια που σχετίζονται με την αυτοπεποίθηση. 1. Αίσθημα ενοχής Η ενοχή είναι ένα συναίσθημα που μαθαίνουμε συχνά από την παιδική ηλικία: «Φάε το φαγητό σου… υπάρχουν άνθρωποι που πεθαίνουν από την πείνα στην Ινδία» και με πολλά άλλα τέτοιου τύπου μηνύματα. Έχοντας εσωτερικεύσει αυτά τα μηνύματα ως ενήλικες μπορεί να αισθάνομαστε είτε ανερπαρκείς είτε ανίκανοι. Η υπερβολική ενοχή, μπορεί να μας καθηλώσει και να κλέψει τη χαρά από τη ζωή. Υπάρχουν πολλοί τύποι ενοχής και έρευνες αναφέρουν πως μόνο μία είναι η «καλή» ενοχής: εκείνη που νιώθουμε να μας ελέγχει αφότου έχουμε κάνει κάτι κακό. Αν είπαμε ψέματα σε κάποιον που μας ενδιαφέρει, ή ενεργήσαμε εγωιστικά, τότε το αίσθημα της ενοχής μπορεί να μας παρακινήσει για να επανορθώσουμε. Άλλοι τύποι ενοχής όμως είναι αντιπαραγωγικοί και εις βάρος μας, όπως η ενοχή ότι δεν κάνουμε αρκετά για κάποιον άλλο, όταν έχουμε ήδη κάνει πολλά, ή το άλλο πρόσωπο δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Ενοχή επειδή μπορεί να έχουμε περισσότερα χρήματα ή καλύτερες σχέσεις από κάποιους φίλους ή μέλη της οικογένειας. Ενοχή ακόμη και για σκέψεις που στην πραγματικότητα δεν επηρεάζουν τον άλλον, όπως αίσθημα ζήλιας για την καλύτερη κατάσταση κάποιου φίλου. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να προσπαθούμε να αισθανόμαστε άξιοι για τα ‘δώρα’ της ζωής και την καλή τύχη μας έχει δοθεί. 2. Αίσθημα αποτυχίας Πολλοί από εμάς έχουν μια αίσθηση της αποτυχίας που χρωματίζει την αντίληψή μας για τον εαυτό μας και τα επιτεύγματά μας. Αν κοιτάζουμε τη ζωή μέσα από τον φακό της αποτυχίας, τότε ελαχιστοποιούνται τα επιτεύγματά σας. Στην περίπτωση αυτή ακόμη δεν δίνουμε σημασία στις πιθανώς δύσκολες συνθήκες ή στη σκληρή προσπάθεια που μπορεί να καταβάλαμε. Αυτή η νοοτροπία μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της απογοήτευσης σε έναν καίριο τομέα της ζωής, όπως ένα διαζύγιο και δυστυχώς συχνά εξελίσσεται, με αποτέλεσμα να γίνει αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Συχνά ως αποτέλεσμα μπορεί να γίνουμε αναβλητικοί ή τελειομανείς. Ακόμη ίσως να ενεργούμε με τρόπο που δεν εμπνέει εμπιστοσύνη γιατί νιώθουμε πως ό,τι κάνουμε ούτως ή άλλως δεν το κάνουμε σωστά ούτε επαρκώς. Για να ξεπεραστεί αυτή η νοοτροπία της αποτυχίας πρέπει να συνειδητοποιήσουμε κάθε νέα δυνατότητα είναι μια νέα αρχή και μια ευκαιρία να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος και να ενεργήσουμε με διαφορετικό τρόπο. 3. Η επιδίωξη της τελειότητας Η τελειομανία μπορεί οδηγήσει ακόμη και σε παραίτηση ή ηττοπάθεια και μπορεί να είναι επικίνδυνη για το μυαλό και το σώμα. Σχετική έρευνα διαπίστωσε ότι οι τελειομανείς είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από κατάθλιψη ή άγχος και να οδηγηθούν ακόμη και στην αυτοκτονία. Οι τελειομανείς έχουν επίσης περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με παθήσεις όπως το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή ινομυαλγία, αισθάνονται συχνά απατεώνες και ζουν με τον συνεχή φόβο ότι θα εκτεθούν. Για την καταπολέμηση της τελειομανίας: απαλλαγείτε από τα «πρέπει» και το μαύρο-άσπρο-και σκέψης. Δώστε στον εαυτό σας πίστωση ακόμη και για την προσπάθεια. Σταματήστμε να βλέπετε τα λάθη ως καταστροφή. Δώστε στον εαυτό σας χρονικό περιθώριο για την ολοκλήρωση ενός έργου. Μην κάνετε εκ νέου έλεγχο όσων έχετε ολοκληρώσει. Μην εστιάζετε στις λεπτομέρειες και καλλιεργήστε λιγότερο αυστηρούς τρόπους θεώρησης των πραγμάτων. 4. Ζώντας με λύπη και μεταμέλεια Eίναι μια αρνητική γνωστική – συναισθηματική κατάσταση κατά την οποία κατηγορούμε τον εαυτό μας για κάποιο κακό αποτέλεσμα ή έχουμε μια αίσθηση απώλειας και θλίψης για ό,τι θα μπορούσαμε να έχουμε ή για κάποια επιλογή που δεν μπορούμε πλέον να αναιρέσουμε. Από την άλλη πλευρά πάλι, ο πόνος της λύπης μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα πορεία. Το πιο πιθανό όμως είναι ότι λύπη μετατρέπεται σε χρόνια αγχωτική, ταπεινωτικήκατάσταση καταβάλοντάς μας, προκαλώντας συνεχή απελευθέρωση ορμονών που σχετίζονται με το στρες (αδρεναλίνη και κορτιζόλη). Για την καταπολέμηση της λύπης, χρησιμοποιούν στρατηγικές που μας βοηθούν να εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή. Όπως είπε ο δάσκαλος διαλογισμού Τζακ Kornfield, «Κάθε πρωί γεννιόμαστε και πάλι. Αυτό που κάνουμε σήμερα είναι αυτό που μετράει περισσότερο». 5. Αρνητική σύγκριση με τους άλλους «Η σύγκριση είναι ο κλέφτης της χαράς» – Θεόδωρος Ρούσβελτ Οι συγκρίσεις με τους άλλους είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω έχουν το εξής αξεπέραστο πρόβλημα -που τις καθιστά και ανώφελες τελικά : ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε πραγματικά τι συμβαίνει στη ζωή των άλλων. Μια εργασία στο περιοδικό Science έδειξε πόσο διαφορετικά οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον πλούτο. Πολλοί εκατομμυριούχοι της Silicon Valley αισθάνονται φτωχοί, επειδή δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τους δισεκατομμυριούχους στη γειτονιά τους. Τελικά πάντα θα βρίσκουμε κάποιον τομέα στον οποίο δεν είμαστε τόσο καλά όσο οι άλλοι. Η σύγκριση υποβάλλει μεγάλη στο άτομο. Δυστυχώς, και αυτό καλλιεργείται από μικρή ηλικία όταν για παράδειγμα οι γονείς συχνά συγκρίνουν τα παιδιά με τα αδέλφια τους : «Είσαι ο αθλητικός ένα, ενώ η αδερφή σου έχει τα μυαλά». Η καλύτερη και μάλλον ωφέλιμη σύγκριση είναι ανάμεσα σε ό,τι κάναμε σήμερα και τον προηγούμενο μήνα ή το προηγούμενο έτος. 6. Ικανοποιώντας τους άλλους Οι άνθρωποι που έχουν αυτοσκοπό να ικανοποιούν τους γύρω τους, επιδιώκουν ουσιαστικά να γίνονται αρεστοί. Πιθανώς να προέρχονται από γονείς νάρκισσους και έμαθαν έτσι να επικεντρώνονται στα θέλω των άλλων. Μπορεί επίσης να είναι υπερ-ευαίσθητοι στην απόρριψη και έτσι προσπαθούν να την αποφύγουν. Μπορεί να έχουν μεγαλώσει με καταθλιπτικούς ή εθισμένους γονείς και έμαθαν ότι για να έχουν την προσοχή των άλλων πρέπει να τους φροντίζουν ή να πληρούν τις συναισθηματικές ανάγκες τους. Πρόκειται τελικά για μια κακώς εννοούμενη σημασία ή ίσως διαστρέβλωση της σημασίας της ενσυναίσθησης. Ακριβώς επειδή μπορεί να «γνωρίζουν» τι αισθάνονται οι άλλοι, δεν σημαίνει ότι είναι ευθύνη τους να τους κάνουν να αισθάνονται καλύτερα. Αυτή η επιδίωξη σε συνεχή βάση μας επηρεάζουν αυξάνοντας το στρες σας και αποπροσανατολίζοντάς μας από τους στόχους μας. Ο καθορισμός των ορίων και το να μάθουμε να λέμε «όχι» είναι πολύ σημαντικά. Το να μάθουμε να δεχόμαστε κάποια πρόσκαιρη δυσφορία είναι μικρό αντάλλαγμα για τη μακροπρόθεσμη ανακούφιση από το στρες. Να μάθουμε ακόμη να ιεραρχούμε τις δικές μας επιθυμίες και να τις εξισορροπούμε σε σχέση με τις ανάγκες των γύρω μας. Να σταματήσουμε να περιτριγυριζόμαστε από ανθρώπους που συνεχώς ζητούν και απαιτούν «ρουφώντας» ό,τι μπορούν από μας και να μάθουμε να είμαστε επιλεκτικοί με όσους επιτρέπουμε να έρθουν πιο κοντά μας. Κάθε φορά που αισθάνεστε ευγνώμονες, εκπέμπετε αγάπη, και ό,τι εκπέμπετε, αυτό λαμβάνετε. Είτε ευχαριστείτε κάποιο πρόσωπο, είτε αισθάνεστε ευγνώμονες για ένα αμάξι, ένα δειλινό, τις διακοπές, ένα δώρο, ένα καινούργιο σπίτι ή ένα συναρπαστικό γεγονός, εκπέμπετε αγάπη γι’ αυτά τα πράγματα, και θα λάβετε πίσω ακόμα περισσότερη χαρά, καλύτερη υγεία, περισσότερα χρήματα, νέες συναρπαστικές εμπειρίες κι άλλες απίστευτες σχέσεις, καινούργιες ευκαιρίες.
Όταν νιώθετε ευγνώμονες για τα πράγματα που έχετε, όσο μικρά κι αν είναι, θα λάβετε περισσότερα όμοιά τους. Αν είστε ευγνώμονες για τα χρήματα που έχετε, έστω κι αν είναι λίγα, θα λάβετε περισσότερα. Αν είστε ευγνώμονες για μια σχέση, ακόμα κι αν δεν είναι τέλεια, η σχέση θα βελτιωθεί. Αν είστε ευγνώμονες για τη δουλειά που έχετε, κι ας μην είναι η δουλειά των ονείρων σας, θα σας προσφερθούν καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες. Επειδή η ευγνωμοσύνη είναι ο μεγάλος πολλαπλασιαστής της ζωής! Η ευγνωμοσύνη ξεκινά με μια απλή λέξη “ευχαριστώ“, αλλά πρέπει να την αισθάνεστε με όλη σας την καρδιά. Όσο συχνότερα λέτε ευχαριστώ, τόσο περισσότερα θα το αισθάνεστε και τόσο μεγαλύτερη αγάπη θα εκπέμπετε. Υπάρχουν τρεις τρόποι να χρησιμοποιήσετε τη δύναμη της ευγνωμοσύνης στη ζωή σας, και με όλους εκπέμπετε αγάπη:
Σε όποια αρνητική κατάσταση κι αν βρεθείτε, πάντα μπορείτε να βρείτε κάτι για το οποίο να είστε ευγνώμονες και, με αυτόν τον τρόπο, ενεργοποιείτε τη δύναμη της αγάπης που εξαλείφει την αρνητικότητα. Η ευγνωμοσύνη είναι η γέφυρα από τα αρνητικά συναισθήματα στην ενεργοποίηση της δύναμης της αγάπης! Όταν σας συμβαίνει κάτι καλό μέσα στη μέρα, πείτε ευχαριστώ. Δεν έχει σημασία πόσο μικρό είναι, πείτε ευχαριστώ. Όταν βρίσκετε την τέλεια θέση παρκαρίσματος, όταν ακούτε το αγαπημένο σας τραγούδι στο ραδιόφωνο, όταν πρασινίζει το φανάρι τη στιγμή που πλησιάζετε ή βρίσκετε ελεύθερη θέση στο λεωφορείο ή τον ηλεκτρικό, πείτε ευχαριστώ. Όλα αυτά είναι καλά πράγματα που λαμβάνετε από τη ζωή. Νιώστε ευγνωμοσύνη για τις αισθήσεις σας: για τα μάτια σας που βλέπουν, για τα αφτιά σας που ακούν, για το στόμα σας που γεύεται, για τη μύτη σας που μυρίζει και για το δέρμα σας που σας επιτρέπει να νιώθετε. Νιώστε ευγνωμοσύνη για τα πόδια σας που σας επιτρέπουν να περπατάτε, για τα χέρια σας που χρησιμοποιείτε για να κάνετε σχεδόν τα πάντα, για τη φωνή σας που σας επιτρέπει να εκφράζεστε και να επικοινωνείτε με τους άλλους. Νιώστε ευγνωμοσύνη για το εκπληκτικό ανοσοποιητικό σας σύστημα που εξασφαλίζει την υγεία σας ή σας θεραπεύει και για όλα τα εσωτερικά σας όργανα που λειτουργούν άψογα ώστε να χαίρεστε τη ζωή. Νιώστε ευγνωμοσύνη για το μεγαλείο της ανθρώπινης νοημοσύνης που καμιά τεχνολογία στον κόσμο δεν μπορεί να αντιγράψει. Κάθε κομμάτι του σώματός σας είναι το μεγαλύτερο εργαστήριο στον πλανήτη, και δεν υπάρχει τίποτα που να πλησιάζει, έστω, τη μεγαλειώδη λειτουργία του. Είστε ένα θαύμα!
Όταν φαντάζεστε το όνειρό σας, ο νόμος της έλξης το λαμβάνει τώρα. Θυμηθείτε, για το νόμο της έλξης δεν ισχύει ο χρόνος. Υπάρχει μόνο αυτή η στιγμή το παρόν. Αν βιώνετε μια καθυστέρηση στη λήψη αυτού που επιθυμείτε, οφείλετε αποκλειστικά στο χρόνο που χρειάζεστε εσείς για να συντονιστείτε στην ίδια συχνότητα με την επιθυμία σας. Και για να συντονιστείτε στην ίδια συχνότητα με την επιθυμία σας, πρέπει να νιώσετε αγάπη σαν να έχει εκπληρωθεί ήδη τώρα! Όταν συντονιστείτε και μείνετε συντονισμένοι στην ίδια συχνότητα, εμφανίζεται αυτό που επιθυμείτε. Όταν είστε πραγματικά συνεπαρμένοι από κάτι που έχει συμβεί και νιώθετε φανταστικά, αιχμαλωτίστε αυτή την ενέργεια και οπτικοποιήστε το όνειρό σας. Αρκούν φευγαλέες, έστω, στιγμές φαντασίας και οπτικοποίησης του ονείρου σας για να ενεργοποιήσετε τη δύναμη των εξημμένων συναισθημάτων σας και να ελκύσετε αυτό που επιθυμείτε! Αυτό είναι το παιχνίδι. Αυτή είναι η διασκέδαση. Αυτή είναι η χαρά να δημιουργείτε τη ζωή σας. Κάθε δευτερόλεπτο ελεύθερου χρόνου είναι μια ευκαιρία για να νιώσετε ευγνωμοσύνη και να πολλαπλασιάσετε τα πράγματα που αγαπάτε στη ζωή σας. Απόσπασμα από το βιβλίο “Μυστικό βιβλίο της Ευγνωμοσύνης” της Ρόντα Μπέρν Κλειδί 1: Γνωρίζω τον εαυτό μου.
“Γνώθι σαυτον”, έλεγε ο Σωκράτης. Είναι ο πρώτος κανόνας για μια καλή αυτοεκτίμηση. Αφορά τον τρόπο που εμείς βλέπουμε τον εαυτό μας, αλλά και την εικόνα που προβάλλουμε στους άλλους. Δεν σας προτείνουμε να αρχίσετε να ανιχνεύετε τον εαυτό σας αλλά να γνωρίσετε τις πραγματικές σας δυνατότητες και τα όριά σας. Σύμφωνα με τους κανόνες τις ψυχοθεραπείας, κάθε άνθρωπος έχει τέσσερις βασικούς χώρους αυτογνωσίας. Ο “κρυφός χώρος” περιλαμβάνει αυτά που γνωρίζεται εσείς για τον εαυτό σας και οι άλλοι αγνοούν. Ο “άγνωστος χώρος” περιλαμβάνει όλα όσα δεν έχει εκδηλώσει κάποιος. Πρέπει να μετατρέψουμε τον κρυφό μας χώρο σε εξωτερικό. Πρέπει δηλαδή να μην διστάζουμε να εκφράζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Κλειδί 2 : Αποδέχομαι τον εαυτό μου Αφού γνωρίσουμε τον εαυτό μας καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τα ελαττώματα και τα όριά μας. Πιστεύουμε συχνά πως, για να είναι καλή η αυτοεκτίμηση μας πρέπει να είμαστε άνθρωποι χωρίς ελαττώματα. Όμως αυτό που έχει σημασία είναι να τα αποδεχόμαστε και να προσπαθούμε να τα αλλάξουμε. Υπάρχουν άνθρωποι που τα αποδέχονται και άλλοι που νοιώθουν μεγάλη ντροπή. Το αίσθημα της ντροπής συνήθως είναι αυτό το οποίο κάνει ένα απλό ελάττωμα να εξελιχθεί σε κόμπλεξ. Συνήθως τα ντροπαλά άτομα σωπαίνουν να αποτραβιούνται στη γωνία τους. Να ξέρετε πάντως, όταν αποφασίσετε να μιλήσετε σε κάποιον που εμπιστεύεστε για το πρόβλημά σας, το έχετε ήδη κατά μεγάλο μέρος θεραπευτεί. Κλειδί 3 : Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου Χρησιμοποιούμε συχνά τεχνάσματα για να ξεγελάμε τον εαυτό μας και να προστατέψουμε την αυτοεκτίμησή μας. Συχνά όταν δεν ομολογούμε ότι φοβηθήκαμε, στεναχωρηθήκαμε, ότι θυμώσαμε το κάνουμε για λόγους κοινωνικού κονφορμισμού. Αποφεύγουμε να εκδηλώσουμε τα αληθινά μας συναισθήματα για να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπειά μας. Μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες προσεκτικής δουλειάς ώσπου να τολμήσει κάποιος να εκφράσει αυτό που πραγματικά τον βασάνιζε. Κλειδί 4 : Να περάσουμε στη δράση Η δράση μας αποτελεί άσκηση για την διατήρηση της αυτοεκτίμησής μας. Οπωσδήποτε κάποιες σημαντικές επιτυχίες ενδυναμώνουν την αυτοεκτίμησή, δεν έχουμε όμως κάθε μέρα επιτυχίες. Παρ’ όλα αυτά, πολλές είναι οι ευκαιρίες που προσφέρει η καθημερινή μας ζωή για να βελτιώσουμε την αυτοεκτίμησή μας. Για ν’ αλλάξουμε λοιπόν μία κατάσταση, είναι απαραίτητη η δράση. Πρέπει όμως, πρώτα εμείς να αλλάξουμε στάση. Δεν αρκεί να προσδοκούμε αλλαγή. Χωρίς συγκεκριμένη δράση, δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε την αυτοεκτίμησή μας. Και η παραμικρή δράση θα επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα από το να επαναπαυτούμε στις καλές προθέσεις μας. Κάθε απόφαση μας για αλλαγή πρέπει να συνοδεύεται από δράση: να κάνουμε το τηλεφώνημα που πρέπει, να γράψουμε το γράμμα που πρέπει, να πάμε εκεί που χρειάζεται. Κλειδί 5: Να σιωπήσει ο “εσωτερικός κριτής” “Εσωτερικό κριτή” ονομάζουμε τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε εκ των προτέρων για τον εαυτό μας. Συχνά είναι ο απόηχος όσων μας έλεγαν οι γονείς μας όταν ήμασταν μικροί. Η εσωτερική κριτική μπορεί να γίνει πριν από τη δράση (“Για πιο λόγο να το επιχειρήσω, αφού δεν θα γίνει τίποτα”) ή μετά τη δράση(“Απέτυχα παταγωδώς” , “Δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα”, “Δεν αρκεί αυτό που έκανα”). Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε τον “εσωτερικό κριτή” είναι να αναγνωρίσουμε την παρουσία του. Έτσι θα καταλάβουμε ότι οι δυσκολίες δεν οφείλονται μόνο στο έργο που έχουμε αναλάβει, αλλά και στο επίπεδο που βρίσκεται η αυτοεκτίμησή μας. Η δεύτερη κίνηση είναι να δούμε αν οι σκέψεις που κάνουμε όταν αναλαμβάνουμε κάποια δράση είναι βοηθητικές για εμάς. Καλό θα είναι λοιπόν να ρωτάμε κάθε φορά τον εαυτό μας :“ Η σκέψη αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Με βοηθάει να νιώσω καλύτερα; με βοηθά ν’ αντιμετωπίσω σωστά την κατάσταση; Θα με βοηθήσει να το αντιμετωπίσω καλύτερα την επόμενη φορά;” Κλειδι 6: Ν’ αποδέχεσαι την αποτυχία “Η αποτυχία είναι κομμάτι της νίκης”. Τη φράση αυτή την είχε πει ο διάσημο ορειβάτης Έρικ Εσκοφιέ. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να αγαπά την αποτυχία, αυτό ισχύει για όλους. Όταν όμως καλείσαι να αλλάξεις τρόπο συμπεριφοράς, πρέπει να περάσεις σε δράση, επομένως μπορεί και να αποτύχεις. Πολλές φορές μάλιστα ο ψυχοθεραπευτής “περνά” τον ασθενή από “τεχνητό”τεστ αποτυχίας, προκειμένου να ξεπεράσει τον φόβο του, αντί να προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει την επώδυνη δοκιμασία. Σας δίνουμε ορισμένες πρακτικές συμβουλές: Να μην βλέπετε τα πράγματα άσπρο- μαύρο. Το κάνουν συχνά όσοι διστάζουν να αναλάβουν δράση. Δεν βλέπουν ότι υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση, ανάμεσα στο θρίαμβο και στην καταστροφή. Επειδή καταλαβαίνουν ότι δεν τους περιμένει θρίαμβος, σκέφτονται αμέσως την καταστροφή. Καλό είναι λοιπόν, να θέτουμε κάποιες διαβαθμίσεις στην αντίληψή μας όσον αφορά την αποτυχία. Να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν γνώρισε ή δεν γνωρίζει, ή δεν θα γνωρίσει μια αποτυχία. Η στάση της κοινωνίας απέναντι στην αποτυχία είναι λίγο υποκριτική. Πανηγυρίζουν για τις επιτυχίες και ξεχνούν τις αποτυχημένες προσπάθειες που προηγήθηκαν . Ορισμένοι άνθρωποι λοιπόν καταλήγουν στο συμπέρασμα πως “κάποιοι” δεν αποτυγχάνουν ποτέ. Όλοι όσοι επιτύχουν σε κάτι, γνωρίζουν πολύ καλά ότι, στις πρώτες τους προσπάθειες, είχαν αποτύχει. Να διδασκόμαστε από τις αποτυχίες μας. Να θεωρούμε μια αποτυχία ως μια κατάσταση που παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για μας και όχι ως ένδειξη ανικανότητας. Αν μπορέσετε να την αντιλαμβάνεστε κατ’ αυτό τον τρόπο, τότε κάθε αποτυχία θα γίνεται σκαλί που σας φέρνει ολοένα πιο κοντά στην επιτυχία. Κλειδί 7 : Εκδηλώνουμε τη θέλησή μας Εκδηλώνω τη θέλησή μου σημαίνει ότι μπορώ να εκφράσω ελεύθερα τη σκέψη μου, τις επιθυμίες μου, τα συναισθήματά μου, σεβόμενος βέβαια τις αντίστοιχες ελευθερίες του άλλου. Να μπορώ να λέω “όχι” χωρίς να γίνομαι επιθετικός, να ζητώ κάτι χωρίς να λέω “συγγνώμη”, να απαντώ ήρεμα σε κάποια παρατήρηση. Οι πρώτες έρευνες που έγιναν στη δεκαετία του ’60 έδειξαν πως, όταν εκφράζουν ανοιχτά τη θέλησή μας, εκτός του ότι αποκτάμε αυτό που επιθυμούμε και οι άλλοι μας σέβονται, νιώθουμε καλύτερα εμείς οι ίδιο και η αυτοπεποίθησή μας ανεβαίνει. Το να εκφράζουμε τη θέλησή μας υποδηλώνει αυτοσεβασμό. Αναγνωρίζουμε ότι έχουμε δικαιώματα, αποδεχόμαστε και την πιθανότητα να ενοχλήσουμε κάποιον, να μη γίνουμε αποδεκτοί. Γι’ αυτό και δυσκολεύονται τόσο πολύ τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση να εκφράσουν τη θέλησή τους, φοβούνται την απόρριψη. Κλειδί 8: Αισθάνεσαι πως είσαι σαν όλους τους άλλους ανθρώπους. Είναι μια στάση που βοηθά πολύ την αυτοεκτίμησή μας. Νιώθουμε τους άλλους κοντά μας, κι εκείνοι μας εκτιμούν. Μας επιτρέπει, επίσης, να εκφραζόμαστε ελεύθερα. Οι άλλοι ακούν ευκολότερα τις απόψεις μας, εφόσον κι εμείς ακούμε τις δικές τους. Συχνά τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση δίνουν πέραν του δέοντος προσοχή σ’αυτά που λένε οι άλλοι, σε σημείο να ξεχνούν τις δικές τους ανάγκες και το συμφέρον τους. Προσπαθούν, ασυνείδητα, να “εξαγοράσουν” την αποδοχή των άλλων, με το να τους δίνουν ιδιαίτερη προσοχή. Κλειδί 9: Να στηρίζεσαι στους άλλους Όταν μιλάμε για στήριξη εκ μέρους των άλλων, εννοούμε τις σχέσεις μας με τους άλλους και τη βοήθεια που μας δίνουν. Είναι σημαντικός παράγοντας για την αυτοεκτίμησή μας. Τέσσερις είναι οι βασικοί τρόποι στήριξης που παρέχουν οι άλλοι, όπως λέει η ψυχολογία : στήριξη με την εκτίμησή τους, συναισθηματική στήριξη, έμπρακτη στήριξη, στήριξη με πληροφόρηση. “Τρέφει” την αυτοεκτίμηση μας με δύο τρόπους : νιώθουμε πως μας αγαπούν, νιώθουμε πως μας βοηθούν. Δεν είναι δυνατόν να ζήσουμε χωρίς αγάπη.
Την λαχταρούμε και την ποθούμε για να φέρει στη ζωή μας πληρότητα, ομορφιά κι ευτυχία. Η αγάπη έχει πάμπολλες μορφές και είναι μια αλήθεια διαρκής που την βλέπεις παντού και πάντα. Η γονεϊκή αγάπη, η ρομαντική αγάπη, η αγάπη μεταξύ αδερφών και φίλων, η αγάπη απέναντι σ’ενα ζώο, η αγάπη μεταξύ συνανθρώπων. Κι ενώ μοιάζει σα να είναι αναπόσπαστο κομμάτι από το ανθρώπινο είναι, πολλοί από εμάς παραπονιούνται για την έλλειψη της ή αμφισβητούν πόσο πραγματική είναι η αγάπη που έχουν στη ζωή τους. Εάν θέλεις να φέρεις περισσότερη αγάπη στη ζωή σου, 1. Δώσε Τι νόημα έχει το ν’αγαπάμε χωρίς να είμαστε γενναιόδωροι; Όσο πιο πολύ εκφράζουμε και δινόμαστε με αγάπη, τόσο εκείνη γίνεται πιο πραγματική και για εμάς και για τον άλλο. Συνήθεις αμφιβολίες που μπορεί να έχουμε είναι πως όσο περισσότερο δινόμαστε , τόσο πιο πολύ διακινδυνεύουμε να εκτεθούμε. Σωστά. Όμως θα μπορούσε να ισχύει και το εξής: όσο περισσότερο φοβόμαστε να δώσουμε όταν αγαπάμε, τόσο πιο πολύ στερούμε τον εαυτό μας από το να βιώσει την αγάπη. 2. Συμφιλιώσου με το φόβο σου Μπορεί να φοβόμαστε ν’αγαπήσουμε ή ν’αφήσουμε τους άλλους να μας αγαπήσουν. Ίσως με το να βάζουμε περιορισμούς στην αγάπη, να νομίζουμε ότι προστατεύουμε τον εαυτό μας από τον πόνο. Ίσως ενδόμυχα να φοβόμαστε ότι δεν αξίζουμε την αγάπη. Το δίλημμα τελικά είναι τι διαλέγουμε, τον φόβο ή την αγάπη; 3. Άρχισε με τον εαυτό σου Τι σημαίνει «αγαπώ τον εαυτό μου»; Για τον καθένα από εμάς, η αγάπη προς τον εαυτό εκφράζεται διαφορετικά. Ο αυτοσεβασμός, η αυτοεκτίμηση, η μη κριτικότητα, η διάθεση για βελτίωση, η συγχώρεση του εαυτού μας, η προσωπική φροντίδα (ο σωστός ύπνος, διατροφή) είναι διαστάσεις της αγάπης προς τον εαυτό. 4. Αποδέξου τους άλλους με τις ατέλειες και τα λάθη τους Η ομορφιά των ανθρώπων βρίσκεται όχι μόνο στα χαρίσματα τους αλλά και στις αδυναμίες τους. Όχι μόνο δεν γίνεται να είμαστε τέλειοι , δεν χρειάζεται να είμαστε γιατί η πραγματική αγάπη δεν γίνεται ν’αγαπά την τελειότητα, που είναι κάτι άπιαστο. Αγαπώ σημαίνει αποδέχομαι και τις λαμπρές και τις σκοτεινές πλευρές του άλλου, κι όσο πιο πολύ αποδέχομαι, τόσο πιο πολύ μαλακώνει η κριτικότητα μέσα μου, τόσο περισσότερο ανοίγει η καρδιά μου, τόσο περισσότερο αγαπώ. 5. Πίστεψε ότι αξίζεις την αγάπη Πιστεύεις ότι αξίζεις την αγάπη των άλλων; Διεκδικείς ν’αγαπηθείς;Δέχεσαι βοήθεια όταν σου προσφέρεται; Ίσως να αμφιβάλλεις για το αν αξίζεις την αγάπη κάποιες φορές. Μέσα μας υπάρχει συχνά το ερώτημα «είμαι αρκετά καλός για να μ’αγαπούν;». Η απάντηση είναι ναι, όποιος και να είσαι, όπως και να είσαι, αξίζεις την αγάπη. Όπως είδαμε και παραπάνω, η ομορφιά που έχουμε ως άνθρωποι βρίσκεται στην ατέλεια μας. 6. Συμπόνεσε Όλα στη φύση συνδέονται μ’εναν δεσμό, αόρατο στο γυμνό μάτι, αλλά ορατό στα μάτια της αγάπης. Ανεξάρτητα από πια χώρα προερχόμαστε, το μορφωτικό μας επίπεδο, την οικονομική μας κατάσταση, η βασική έκφραση των συναισθημάτων είναι κοινή για όλους τους ανθρώπους. Όλοι μας λυπόμαστε, χαιρόμαστε, θυμώνουμε, πονάμε, αγάπαμε. Η εμπειρία που ζείς εσύ σήμερα μπορεί αύριο να συμβεί στο διπλανό σου. Είμαστε όλοι συνδεδεμένοι, φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό. Όταν καταλάβουμε πόσο συνδεδεμένοι είμαστε ο ένας με τον άλλο , νιώθουμε λιγότερο μόνοι, συμπονάμε τον άλλο κι αγαπάμε βαθύτερα 7. Πίστεψε στη δύναμη της αγάπης Μερικές φορές πιστεύουμε ότι η σκληρότητα ή η ψυχρή λογική μπορεί να μας δώσει περισσότερη δύναμη απ’ότι μια συμπεριφορά αγάπης και δοτικότητας. Θεωρούμε ίσως ότι η ψυχρότητα ή η αδιαφορία μας δίνει μεγαλύτερη αυτοκυριαρχία. Η αλήθεια είναι όμως πως το μίσος μπορεί να δημιουργήσει μόνο περισσότερο μίσος. Η ψυχρότητα μόνο περισσότερη ψυχρότητα. Μόνο η αγάπη μπορεί να μεταμορφώσει όλα τα προηγούμενα, όπως μiα δροσερή βροχή μεταμορφώνει τα κουρασμένα φυτά ενός κήπου. 8. Συγχώρεσε Η συγχώρεση είναι μια πράξη αγάπης,κατανόησης κι άφεσης. Η συγχώρεση μπορεί να μας απελευθερώσει από τον πόνο του θυμού και να βοηθήσει στην επούλωση των πληγών μας. Δεν γίνεται ν’αγαπάμε χωρίς να συγχωρούμε γιατί η αγάπη μας δε θα είναι πλήρης , κι ίσως να είναι πιο επώδυνη παρά λυτρωτική. 9. Έχε υπομονή και επιμονή στο να την δημιουργήσεις Η αγάπη είναι πέρα απ’όλα τ’άλλα μια συμπεριφορά αφοσίωσης. Η αγάπη δεν είναι πάντα στην πιο τέλεια μορφή της και συχνά χρειάζεται να την δουλέψουμε, να την χτίσουμε, να την δημιουργήσουμε. Η αγάπη δεν είναι πάντα εύκολη και ίσως κάποιες φορές να χρειάζεται να προσπαθήσουμε για εκείνην. Ίσως να χρειάζεται να προσπαθήσουμε για τον άνθρωπο δίπλα μας. Αξίζει όμως τον κόπο. Η ευτυχία είναι ίσως η μεγαλύτερη επιθυμία όλων των ανθρώπων. Αν ρωτήσεις κάθε άνθρωπο τί θέλει στη ζωή του, θα πει ότι απλά θέλει να είναι ευτυχισμένος. Η ευτυχία ήταν πάντα ο πιο σημαντικός στόχος του κάθε ανθρώπου, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι είναι δυσαρεστημένοι με τη ζωή τους. Συχνά ακούς ότι η ευτυχία είναι η έλλειψη άγχους και στεναχώριας, το να μη φοβάσαι για το τί θα συμβεί, το να είσαι εξασφαλισμένος, να μην υπάρχει κάτι που σε πληγώνει. Όμως, η ευτυχία δεν είναι μόνο αυτό. Μπορεί όταν πονάς, να πιστεύεις ότι δε θα ξανανιώσεις ποτέ χαρούμενος. Κι όμως, βιώνοντας τον πόνο βρίσκεις την ευτυχία.
Η ευτυχία δεν είναι κάτι ίδιο για όλους. Είναι κάτι ατομικό για τον κάθε άνθρωπο. Η βασική προϋπόθεση της ευτυχίας είναι, λοιπόν, να γνωρίζεις τον εαυτό σου. Το σώμα και το μυαλό έχουν την τάση να αντιστέκονται σε κάτι που προσπαθεί να τα αλλάξει, περνώντας μέσα από τη διαδικασία του πόνου, κάνοντας τον άνθρωπο να αποφεύγει την προσπάθεια να γίνει χαρούμενος. Προκειμένου να πετύχεις την πραγματική ευτυχία, πρέπει κανείς να επιλέξει τον πόνο που θα μπορούσε να μετατραπεί σε ευχαρίστηση. Έτσι, το μυαλό και το σώμα θα εκπαιδευτούν και θα έρθει η αρμονία ανάμεσα στο σώμα, το μυαλό και την ψυχή. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το να χρειαστεί να απομακρύνεις ανθρώπους που είναι τοξικοί για τη ζωή σου. Θα βιώσεις τον πόνο από την απώλειά τους, αλλά θα οδηγηθείς, εν τέλει, στην χαρά. Μία στιγμή θλίψης μπορεί να είναι αποκαλυπτική. Μπορεί να σε κάνει να δεις καθαρά για πρώτη φορά, να σε ξυπνήσει. Τίποτα δε θα είναι το ίδιο πια. Η θλίψη έρχεται όταν τα πράγματα αλλάζουν, μία σχέση τελειώνει, κάποιος πεθαίνει, απολύθηκες από τη δουλειά, μία ασθένεια σε ταλαιπωρεί. Η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά στη ζωή. Μέχρι να μάθεις να δέχεσαι την αλλαγή και τον πόνο, θα υποφέρεις. Ύστερα, όμως, έρχεται η πραγματική ευτυχία. Μέσα από αυτόν τον πόνο, θα μάθεις να εκτιμάς κάθε πολύτιμη στιγμή της ζωής αυτής. Η ανακούφιση από τον πόνο, δεν αυξάνει μόνο τα συναισθήματα της ευτυχίας αλλά, επίσης, μειώνει τα συναισθήματα της θλίψης. Ο πόνος μπορεί να μην είναι μία ευχάριστη εμπειρία, αλλά χτίζει την ευτυχία με τρόπους που η ευχαρίστηση και μόνο απλά δεν μπορεί να επιτύχει. Πηγή Μαρία Μαρκουλιδάκη ENA AΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ του ανθρώπου είναι ότι δεν κάθεται να σκεφτεί αν οι σκοποί που επιδιώκει είναι κάτι που επιθυμεί ο ίδιος.
Στο σχολείο θέλει να πάρει καλούς βαθμούς, σαν μεγάλος θέλει να επιτύχει όσο γίνεται περισσότερο, να κερδίσει χρήματα, να αποκτήσει κύρος, να αγοράσει καλύτερο αυτοκίνητο, να κάνει ταξίδια κ.λπ. ΟΤΑΝ ΟΜΩΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΝΤΑΤΙΚΗ δραστηριότητα σταματήσει για να σκεφτεί, στο μυαλό του μπορεί να γεννηθεί το εξής ερώτημα: Αν πετύχω αυτή τη νέα δουλειά, αν αγοράσω αυτό το καλύτερο αυτοκίνητο, αν κάνω αυτό το ταξίδι, τι βγαίνει; Προς τι όλα αυτά; Εγώ είμαι πραγματικά εκείνος που επιθυμεί όλα αυτά; Δεν επιδιώκω κάποιο σκοπό, που υποτίθεται πως θα με κάμει ευτυχή, που όμως μου ξεφεύγει μόλις φτάνω στην επιτυχία του; Τα ερωτήματα αυτά, όταν εγείρονται, δημιουργούν φόβο, γιατί θέτουν επί τάπητος την ίδια τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται όλη η δραστηριότητα του ανθρώπου, η γνώση του για το τι επιθυμεί. Οι άνθρωποι τείνουν για τον λόγο αυτό να απαλλαγούν όσο συντομότερα γίνεται από αυτές τις ενοχλητικές σκέψεις. Αισθάνονται να τους ενοχλούν αυτά τα ερωτήματα γιατί έχουν κουραστεί ή νιώθουν αποθάρρυνση – και συνεχίζουν να επιδιώκουν τους σκοπούς που πιστεύουν πως είναι δικοί τους. ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΟΜΩΣ ΔΙΝΟΥΝ ΜΙΑ ΑΜΥΔΡΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ της αλήθειας – της αλήθειας πως ο σύγχρονος άνθρωπος ζει με την αυταπάτη πως ξέρει τι θέλει, ενώ πραγματικά θέλει αυτό που προσδοκούν οι άλλοι να θέλει. Για να το παραδεχτεί αυτό, πρέπει να καταλάβει πως το να ξέρει κανείς τι πραγματικά θέλει δεν είναι εύκολο, όπως νομίζει ο περισσότερος κόσμος, αλλά ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα που πρέπει να λύσει κάθε ανθρώπινο ον. ΤΟ ΕΡΓΟ ΑΥΤΟ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ ΕΠΙΜΟΝΑ ΝΑ ΤΟ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ, αποδεχόμενοι έτοιμους σκοπούς σαν να ήταν δικοί μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι πρόθυμος να αναλάβει μεγάλους κινδύνους όταν προσπαθεί να επιτύχει σκοπούς που υποτίθεται πως είναι «δικοί του». Αισθάνεται όμως μεγάλο φόβο όταν πρόκειται να αναλάβει τον κίνδυνο και την ευθύνη να καθορίσει ο ίδιος τις επιδιώξεις του. Ο Έριχ Φρομ, Γερμανός ψυχολόγος, ψυχαναλυτής, κοινωνιολόγος, φιλόσοφος και ανθρωπιστής είπε : Ο Φόβος της Ελευθερίας είναι το γνωστότερο έργο του και εστιάζει στην ανθρώπινη παρόρμηση του ανθρώπου να αναζητά μια πηγή εξουσίας και ελέγχου αντί της ελευθερίας που πιστεύεται ότι είναι αληθινή επιθυμία του. Δηλαδή γράφει για την υποταγή του ανθρώπου και τον φόβο του για την ελευθερία. |
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. ArchivesCategories |